İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü Nedir? – Kabul edilmiş veya ‘normal’ davranış tutumları ve modelleri kuruluşlar arasında çok büyük farklılıklar gösterir. Güvenlik kültürü kuruluşun sosyal, resmi, teknolojik ve bireysel yapıları arasındaki karmaşık bir etkileşimin sonucudur. İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü Tanımı şöyledir: ‘Kuruluşların sağlık ve güvenlik programlarına bağlılığı, onların tarzını ve yeterliliğini tespit eden bireysel değerlerin, grup değerlerinin, tutumların, yetkinliklerin ve davranış modellerinin ürünü’.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü İle İSG Performansı İlişkisi
İyi İş Sağlığı ve Güvenliği kültürü ve iyi İş Sağlığı ve Güvenliği performansı arasında olumlu bir korelasyon vardır. Her seviyede bağlılık, eğitimli yöneticiler ve işgücü, iyi bir şekilde iletilmiş prosedürler ve standartlar, çalışan grupları, işletme birimleri ve yükleniciler arasında iyi iş birliği ve net sorumluluk çizgileri; hepsi birden riskin olumlu şekilde kontrolüne katkıda bulunur.
Kuruluşların İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünün etkinliğinin değerlendirilebilmesi önemlidir. Kullanılabilecek olan somut göstergeler veya çıktılar vardır, şöyle ki:
- Kaza oranları – bunlar olumlu kültür bulunan yerlerde azalır.
- İşe devamsızlık oranları – olumlu kültürlerde sıklıkla daha azdır.
- Hastalık oranları – işçiler işyerinde kendilerine değer verildiğini hissederlerse küçük hastalıklar için kolayca izin almaz.
- Personel devir daim seviyeleri – işçiler kültürün olumlu olması halinde işveren ile çalışmayı daha fazla isterler.
- Sağlık ve güvenlik· kuralları ve prosedürlerine uyum seviyesi genellikle olumlu kültürlerde daha iyidir yani kaç kişi doğru KKD’yi kullanıyor.
- Çalışma koşulları hakkındaki personel şikayeti sayısı kötü kültürlerde artma eğilimindedir.
- Denetim seviyesi – olumlu kültürler işçileri denetim olmaksızın gönüllü olarak güvenli şekilde davranmaya motive eder.
- Özellikle önemli değişim zamanlarında örn. yönetim yapılarının reorganizasyonu, gerçekleşen istişare miktarının personelin dahil olmasına değer verildiği zaman daha fazla olması muhtemeldir.
Bu göstergeler kuruluşta olumlu veya olumsuz bir kültürün mevcut olduğunu gösterebilir.
Olumlu bir Sağlık ve Güvenlik Kültürü Geliştirilmesi
Kuruluş kültürünün değişmesi bir kaç yıl sürer. Dolayısıyla, ölçülebilecek hedefler
konulması elzemdir; böylece ilerleme tespit edilebilir ve yöneticiler ile çalışanlar
tanınabilir. Olumlu İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünün geliştirilmesi büyük oranda üst düzey yönetimin sorumluluğundadır.
- Kültürel değişiklik yapılması için gereken faktörler
- Üst düzey yönetimin bağlılığı
- Kuruluşun her seviyesinde İş Sağlığı ve Güvenliği olması
- Etkin iletişim ve istişare
- Yönetim ve uzmanlar dahil olmak üzere tüm çalışanlar için eğitim
- Paylaşılan risk algısı
- Kuruluş genelinde uygulanan, kabul edilebilir davranış standartları
- İzleme ve gözden geçirme ile deneyimden öğrenmek
- İş Sağlığı ve Güvenliği ile üretim hizmet hedefleri arasında denge
- Kuruluşun mali sağlığı, düzenleyici organların etkisi ve/veya ekonomik iklim gibi dış faktörler
Eş Düzeydeki Çalışanların Kültür Üzerindeki Etkisi
İnsan grupları kendi kültürlerini ve davranış ‘normlarını’ kurdukları zaman en büyük
etki meydana gelir. Zaman içinde gelişen açığa vurulmamış kurallar, kabul edilebilir
ve edilemez uygulamaların tespit edilmesi ve grup üyelerinin nasıl davranacaklarının
belirlenmelidir.
Sosyal veya ‘aynı düzeydekiler baskısı’ sonucu olarak grup üyelerinin norma uyma
eğilimi vardır, örneğin kişisel koruyucu ekipmanların giyilmesi/takılması. Her bir grup
üyesi grubun iradesine uyma eğilimindedir, bu olumlu olabilir yani KKE giymek veya giymemek yani olumsuz olabilir.
Dolayısıyla, kuruluşların davranışları denetlemesi ve kurumsal ihtiyaçlar
doğrultusunda grup normları tesis etmesi önemlidir.
İşyerinizin daha sağlıklı ve güvenli olması için çalışıyoruz! EFOR OSGB
2013 yılından beri İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş Ortak Sağlık Güvenlik Birimi olarak hizmet veriyoruz.
