28 Nisan’da her yıl düzenlenen Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü, tüm dünyada iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesini desteklemektedir. Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü, bir güvenlik ve sağlık kültürüne yönelik sosyal diyaloğu geliştirmeye odaklanıyor.
ILO bu yılki İSG günü temasını ‘Sağlık ve Güvenliği Devrim Niteliğinde Değiştirmek: İşyerinde Yapay Zeka ve Dijitalleşmenin Rolü’ olarak benimsenmiştir.
Teknolojik gelişmelerin artan hızı, pek çok sektörde dijitalleşme ve yapay zekanın giderek artan kullanılma potansiyeli dikkati çekmektedir. Her gün yaşamımıza ve gündemimize daha fazla dahil olan yapay zeka ve dijitalleşmenin, iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarında da öneminin giderek arttığı görülmektedir. Bu teknolojilerin sağladığı kolaylıklar ve yararları birçok yönüyle umut verici olmakla birlikte, beraberinde getireceği potansiyel sorunlar da sıklıkla tartışılmaktadır.
Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından seçilen tema kapsamında özellikle vurgulanmak istenen konular; otomasyon ve gelişmiş robotik sistemler, artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik, işin algoritmik yönetimi, iş düzenlemelerini değiştirmek başlıklarında toplanmıştır.
Gelişmiş otomasyon ve robotik sistemlerin, çalışanları yüksek riskli uygulama alanları, aşırı sıcaklık ve zehirleyici maddelerden, tekrarlayıcı ve monoton görevlerden, bazı fiziksel tehlikelerden koruması, cerrahi robotların iş yükü, işin hassasiyeti ve ergonomi yönünden katkıları, çeşitli örnek alma sistemleri ile enfeksiyon riskinin azaltılması, pestisitlerin dronlar ile hem hassas, hem de çalışanlar için güvenli yöntemle püskürtülmesi, yapay zeka destekli robotların karmaşık görevleri kolaylaştırması, çok ağır nesnelerin güvenle taşınması gibi uygulama alanlarında kullanılması örnek verilebilir. Artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik kontrollü ve gerçekçi ortamlarda güvenlik prosedürlerinin ve acil durum müdahalelerinin uygulanması için güvenli bir eğitim sağlar. Eğitimlerin bu yöntemlerle başarısı artmakta, güven ve performans olumlu etkilenmekte, tehlike tanımlama ve risk azaltma kolaylaşmaktadır. İşin algoritmik yönetimi iş yükünü azaltarak iş stresi ve iş yaşam dengesini olumlu yönde etkilemekte, iş düzenlemelerini değiştirmek (uzaktan çalışma, tele çalışma ve hibrid çalışma modelleri gibi) esnekliği artırıp stresi azaltmakta, iş yaşam dengesini olumlu yönde değiştirmektedir. Bu çalışma düzeni bakım verenler, engelliler gibi grupların da iş yaşamına dahil edilmesini kolaylaştırıp, kapsayıcılığı artırabilir.
Sistem arızalarının robotik sistemlerde beklenmeyen hareketlere ve kazalara neden olabilmesi, uygun olmayan tasarımların doğal olmayan hareketlere zorlaması, makinelerle aynı hızda çalışmanın stres ve yorgunluğa neden olması, azalmış iş kontrolü ve özerklik, sosyal izolasyon, tasarım yapılırken gereksinimlerinin göz ardı edildiği belirli grupların veya beceri kazanma fırsatlarından yoksun kişilerin eşitsizlik ve ayrımcılığa uğraması endişeleri söz konusudur. Artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik için kullanılan başlıkların görüş, denge ve koordinasyonu etkilemesi, düşme riskini artırması, göz sağlığını etkilemesi, içeriğin ise bilişsel yüklenme nedeniyle stres yaratması söz konusu olabilir. İş yönetim algoritması siber güvenlik tehdidi, uzun süre oturma ve duruş bozuklukları, özerklik kaybı, stres, kaygı, yapay zeka odaklı performans değerlendirmeleri nedeniyle iş güvencesizliği, sosyal izolasyon, adil olmayan ya da önyargılı tasarlanmış sistemlerin de yine olumsuz sonuçları görülebilir. İş düzenlemesinin değiştirilmesi ise düzenli risk değerlendirmenin olmaması, yönetmeliklerin dışında kalan iş kaynaklı yaralanmalara karşı savunmasızlık, hareketsizlik, uzun süre ekran kullanımı ile göz yorgunluğu, uzun çalışma saatleri, belirsiz iş yaşam sınırları, sosyal izolasyon ve siber zorbalığa yol açabilir.
Dijital çağda iş sağlığı ve güvenliği, küresel gelişimlere paralel şekilde değişime uğrarken iş sağlığı ve güvenliği politikalarının oluşturulmasına, küresel girişim ve araştırmaların, bölgesel düzenlemelerin, çeşitli kampanyaların, ulusal çerçeve metin ve kılavuzların hazırlanmasına aracı olmuştur ve konuya yönelik araştırmalar yürütülmektedir. Güvenli ve sağlıklı dijitalleşmiş iş yerleri için bilinçli uygulamalara, kanıta dayalı stratejilere, ilgili tarafların ve akademinin işbirliğine gereksinim vardır. Olumlu ve olumsuz iş sağlığı ve güvenliği etkileri takip edilmeli, daha çok araştırma yürütülmeli, işe bağlı kaza, yaralanma ve hastalıkların durumu takip edilmelidir.
Efor OSGB olarak, İSG alanındaki dijitalleşme ve yapay zeka ile ilgili gelişmelerin takibini, eğitimlere ve uygulamalara entegrasyonunu önemsiyor, iş sağlığı ve güvenliğinin geliştirilmesi için her yeniliğin, her çabanın karşılığını bulacağına inanıyor, çalışanlarımızın sağlığının korunmasına verdiğimiz değeri bir kez daha vurguluyoruz. Bu amaçlarla özveriyle çalışan tüm iş sağlığı ve güvenliği organizasyonu üyelerine teşekkür ediyoruz.
Neden 28 Nisan Tarihi Dünya İSG Günü Olarak Kutlanıyor?
28 Nisan’daki İş Güvenliği ve Sağlığı için yıllık Dünya Günü, tüm dünyada iş kazalarının ve hastalıklarının önlenmesini teşvik etmektedir. Uluslararası dikkatin sorunun büyüklüğüne ve bir emniyet ve sağlık kültürünün teşvik edilmesinin ve oluşturulmasının, işle ilgili ölümler ve yaralanmaların sayısını azaltmaya nasıl yardımcı olabileceğini amaçlayan bilinçlendirme kampanyasıdır.
ILO, 28 Nisan’da İş Sağlığı ve Güvenliği Dünya Günü’nü kutlamaktadır ve bu sayede tüm dünyada mesleki kazaları ve hastalıkları önlemeye yardımcı olmaktadır. İş güvenliği ve sağlığı alanında ortaya çıkan eğilimlere ve dünya çapında işle ilgili yaralanmalara, hastalıklara ve ölümlere verilen önem konusunda uluslararası ilgi odağı olan bir bilinçlendirme kampanyası.
İş Güvenliği ve Sağlığı Dünya Günü kutlamaları ile ILO, bu alanda ILO üyelerini ve tüm kilit paydaşları içeren küresel önleyici bir güvenlik ve sağlık kültürü oluşturulmasını teşvik etmektedir. Dünyanın birçok yerinde, ulusal makamlar, sendikalar, işveren örgütleri ve güvenlik ve sağlık uygulayıcıları bu tarihi kutlamak için etkinlikler düzenliyor. Bu önemli günü kutlamak için bize katılmaya ve organize faaliyetlerinizi bizimle paylaşmaya davet ediyoruz.
28 Nisan, 1996 yılından bu yana sendikal hareket tarafından dünya çapında düzenlenen Ölü ve Yaralı İşçiler İçin Uluslararası Anma Günüdür. Amacı, bu tarihte dünya çapında seferberlikler ve bilinçlendirme kampanyaları düzenleyerek iş kazaları ve hastalıkları mağdurlarının hatıralarını onurlandırmaktır.
ILO, 2003 yılında, sendikal hareketin talebi üzerine 28 Nisan’daki kampanyaya dahil oldu. Yaralı ve düşmüş işçileri onurlandırırken, anılacak ve kutlanacak bir gün olarak görülen bu yaralanmaların ve ölümlerin engellenip azaltılabileceğini takdir ediyoruz ve kutluyoruz. 2003 yılından bu yana, ILO, 28 Nisan – İş Güvenliği ve Sağlığı Dünya Günü‘nü geleneksel üçlü yapı ve sosyal diyalog güçlerinden yararlanmaktadır.
Ülkemizde her 6 dakikada bir iş kazası olmakta, her 6 saatte de bir işçimiz hayatını kaybetmektedir. Bu evlerinden çıkan ve çocuklarının geçimlerini sağlamak için çalışmaya giden 4 işçimizin akşamları evlerine dönememeleri anlamına gelmektedir.
28 Nisan, işçi sendikaları, işveren örgütleri ve hükumet temsilcileri arasında mesleki güvenlik ve sağlık konusunda uluslararası farkındalık yaratmak için bir gün olarak görülüyor. ILO, kilit paydaşların paylaşılan sorumluluğunu kabul eder ve işyerinde ölüm, yaralanma ve hastalıkları önleme yükümlülüklerini yerine getirmek için onları koruyucu bir güvenlik ve sağlık kültürünün geliştirilmesine teşvik eder; böylece işçiler, işyerinin sonunda işçilerin evlerine güvenle geri dönmelerine izin verirler.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı her yıl “İş Sağlığı ve Güvenliği Haftası” etkinlikleri düzenlenmektedir.
Efor OSGB ekibi olarak, Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği alanında çalışan, iş sağlığı ve güvenliği kültürünün geliştirilmesine katkı sunan kurum, kuruluş, bireylerin ve tüm çalışanların 28 Nisan Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü kutlarız
