İSG Çalışma Ortamı Gözetiminin Önemi
İşyerlerinde çalışanların maruz kalabilecekleri endüstriyel kirlenmelerin (Ör: gürültü, kimyasal gazlar, tozlar vb.) iş sağlığı ve güvenliği mevzuatları kapsamında değerlendirilmesidir.
İş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışanların (uzman ve işyeri hekimlerinin) temel görevi, çalışanların iş kazaları ve meslek hastalıklarından korunmasıdır. Bu kapsamda çalışma ortamının gözetimi iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesinde etkili bir yöntemdir.
İlgili Yargıtay Kararı:
Her işveren, işyerinde işçilerin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğün sadece önlem almakla yetinilebileceği anlamını taşımadığı, alınan önlemlere uyulup uyulmadığını denetleme ve giderek önlemlere uyulmasını temin anlamında bulunduğu da kuşkusuzdur. Başka bir deyişle, işveren işyerinde, geniş anlamda doğmuş ve doğabilecek tüm tehlikeleri önlemek zorundadır. Bu zorunluluk sonucu olarak işyerinde işveren tarafından tam anlamı ile geniş bir kontrol mekanizması kurulmalıdır.
İSGB VE OSGB’ ler
a) İşyerinde sağlık ve güvenlik risklerine karşı yürütülecek her türlü koruyucu, önleyici ve düzeltici faaliyeti kapsayan çalışma ortamı gözetiminden,
b) İşçilerin sağlığını korumak ve geliştirmek amacı ile işçilere verilecek sağlık gözetiminden,
c) İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri ve bilgilendirilmelerinden,
d) Çalışma ortamının gözetimine ve işçilerin sağlık gözetimine ait bütün bilgilerin kayıt altına alınmasından, sorumludurlar.
Yıllık Değerlendirme Raporu: İSGB ve OSGB’ler, çalışma ortamının gözetimi ve sağlık gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydeder.
İş Güvenliği Uzmanının Çalışma Ortamı Gözetimi Yönünden Görevleri
Çalışma ortamının gözetimini yapmak,
İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılması gereken periyodik bakım, kontrol ve ölçümleri planlamak ve uygulanmasını kontrol etmek,
İşyerinde kaza, yangın veya patlamaların önlenmesi için mevzuata uygun çalışmalar yapmak ve uygulamaları takip etmek,
Periyodik olarak eğitimleri ve tatbikatları yaptırmak,
Eğitim, bilgilendirme ve kayıt; Çalışma ortamının gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydetmek ve yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği yaparak hazırlamak.
İş Yeri Hekimleri: Sağlık gözetimi sonuçlarına göre, bulunması halinde iş güvenliği uzmanı ile işbirliği içinde çalışma ortamının gözetimi kapsamında gerekli ölçümlerin yapılmasını önermek, ölçüm sonuçlarını değerlendirmektedir.
İç Ortam Ölçümleri
• Gaz ölçümleri
• Toz ölçümleri
• Gürültü ölçümleri
• Termal konfor ölçümleri
• Aydınlatma ölçümleri
Gaz Ölçümleri
Prosesten kaynaklanan kimyasal gazların ölçülerek tespit edilmesi amaçlanır.
Toz Ölçümleri
Çalışma ortamı ve İş Sağlığı ve Güvenliği açısından prosesten çıkan toz tespit edilir ve çalışma ortamındaki miktarı özel cihazlarla belirlenir. Genellikle ölçüm sonucu mg/m3 tespit edilir.
Toz ve Gaz Ölçümlerine İlişkin Mevzuat
Elde edilen veriler aşağıdaki yönetmelik ve tüzüklere göre değerlendirilir.
– Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
– Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik,
– Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik,
– Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
– Diğer yönetmelikler (Titreşim, Gürültü vs.)
– Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük
Elde edilen veriler raporlanır ve bu raporlar denetimler veya acil durumlar için saklanır. Elde edilen verilere göre alınması gereken tedbirler belirlenir. Bu tedbirler çalışma bölgesinin ayrılması, yerel havalandırma, genel havalandırma veya kişisel koruyucu donanım kullanımı şeklinde olabilir.
Ölçümlerin tekrarlanma periyodu bulunmamaktadır. Ancak; işyeri gözetimine göre belirlenen periyotlarda ve zararlı faktörlerin etkisinin sağlık kontrolleri ile tespitinde tekrarlanır. Proseste veya çalışma yerinde herhangi bir değişiklik yapıldığında ölçümler tekrarlanarak raporlanır.
Gürültü Ölçümleri
Gürültü ölçümleri için yasal dayanak; Gürültü Yönetmeliğinde belirtilen değerler esas alınır. Bu mevzuatlara göre sınır değerleri;
– Maruziyet sınır değerleri: 87 dB (A)
– En yüksek maruziyet etkin değerleri: 85 dB (A)
– En düşük maruziyet etkin değerleri: 80 dB (A) şeklindedir.
Aydınlatma Ölçümleri
Bu ölçümler;
– Avlular ve dış kesimlerde 20 lux’ten,
– Kaba malzeme taşınması gibi işlerin yapıldığı yerlerde 50 lux’ten,
– Kaba işlerin yapıldığı yerlerde 100 lux’ten,
– Ayrıntıların seçilebilmesi gereken işlerde 300 lux’ten,
– Koyu renkli dokuma, büro ve benzeri sürekli dikkati gerektiren ince işlerin yapıldığı yerlerde 500 lux’ten,
– Hassas işlerin sürekli olarak yapıldığı yerler 1000 lux’ten az olamaz.
Periyodik Kontroller
Çalışma ortamında yapılması gereken periyodik kontroller aşağıdaki gibidir.
– Kaldırma-taşıma araçlarının kontrolü
– Basınçlı kapların kontrolü
– Topraklama kontrolleri
– Elektrik tesisatının kontrolü, vs.
Kaldırma-Taşıma Araçlarının Kontrolleri
Kaldırma-taşıma araçlarının kontrolleri bir makine mühendisi tarafından 3 aylık periyotlar ile yapılır. Bu araçlar kısaca; vinçler, caraskallar, forkliftler, transpaletler vb.
Basınçlı Kaplar
Basınçlı Kap: 0,5 bar’dan daha fazla etkili basınç uygulayan gaz, buhar veya sıvı akışkanları üzerine tasarlanan ya da geliştirilen sabit ya da hareketli kabı veya depoyu ifade eder.
Basınçlı Kap: 0,5 bar’dan daha fazla etkili basınç uygulayan gaz, buhar veya sıvı akışkanları üzerine tasarlanan ya da geliştirilen sabit ya da hareketli kabı veya depoyu ifade eder.
Basınçlı Kapların Kontrolleri
Basınçlı kapların kontrolleri bir makine mühendisi tarafından yılda 1 defa yapılır ve raporlanır.
Topraklama Kontrolleri
Makinelerin gövde topraklamaları, elektrik panolarının topraklamaları bir elektrik mühendisi tarafından yılda 1 defa kontrol edilir ve raporlanır. Eğer elektrik panosunun veya makinenin yeri değiştirildiyse ölçüm tekrarlanır.
Seyyar elektrik panolarında ise ölçümler pano yer değiştirmediyse 6 ayda bir, eğer pano yeri değiştiyse derhal ölçüm yapılarak raporlanır.
Elektrik Tesisatı Kontrolleri
Elektrik tesisatının kontrolleri bir elektrik mühendisi tarafından yılda 1 defa kontrol edilir ve sonuç raporlanır. Tesisatta yapılan değişimlerde ise kontroller yenilenir.
Acil Durumlar
Afet olarak değerlendirilen olaylar ve dikkatsizlik, tedbirsizlik, ihmal, kasıt ve çeşitli amaçlarla meydana getirilen olayların tümünün yol açtığı hallerdir.
Acil Durumları Sınıflandırırsak;
• Yangın
• Deprem
• İş Kazası
• Sel
• Sabotaj
Acil Durum Planları
İş güvenliği uzmanı acil durumlar için planlar hazırlanmasını sağlar ve bu planlara göre çalışanların hareket etmeleri için eğitim ve tatbikatlar düzenler.
Acil Durum Ekipleri
50’den fazla kişinin bulunduğu bina ve eklentilerinde aşağıdaki ekipler oluşturulur;
Söndürme Ekibi (en az 3 kişi)
Kurtarma Ekibi (en az 3 kişi)
Koruma Ekibi (en az 2 kişi)
İlkyardım Ekibi (en az 2 kişi)
Yangın Tatbikatları
İlgili yönetmelik ve tüzük;
– İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü
– Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik; Binaların yangından korunması hakkında yönetmeliğe göre; Binada senede en az 1 kez söndürme ve tahliye tatbikatı yapılır. Bu tatbikatların sonuçları raporlanır ve saklanır.
Eğitimler
İşyerinde bir yıllık iş sağlığı ve güvenliği eğitim planı oluşturularak çalışanların eğitim almaları sağlanır. Eğitimler iş kazalarının ve meslek hastalıklarının ortaya çıkmasını çalışanları bilinçlendirerek önlemede önemli araçlardandır.
Efor OSGB İstanbul; Tecrübeli İş güvenliği uzmanları ve işyeri hekimleriyle İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinizde kaliteli ve güvenilir OSGB’dir. Efor OSGB ile çalışanlarınız ve işyeriniz hep GÜVENDE!
