İş Sağlığı ve Güvenliği İstişaresi – İş Sağlığı ve Güvenliği konularında işverenler ve çalışanlar arasında işbirliği ve istişarenin önemi ILO iş Sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi, C155, Madde 20’de tanınmıştır: ‘İşletme dahilinde yönetim ve işçiler ve/veya onların temsilcileri arasında işbirliği kurumsal önlemler ve alınan diğer önlemlerin vazgeçilmez bir unsurudur’.
Sözleşmede atıf yapılan işbirliğinin kolaylaştırılması için alınan önlemler, uygun ve
gerekli olduğunda, ulusal uygulamalara göre işçilerin İş Sağlığı ve Güvenliği temsilcilerinin, sağlık ve emniyet komitelerinin tayin edilmesini içermelidir.
İşverenler ile çalışanlar arasında istişare yapılması bireylerin İş Sağlığı ve Güvenliğini etkileyen sorunlar tartışılırken her iki tarafın görüşlerinin dikkate alınmasının sağlanması için ve tüm çalışanların alınacak olan müteakip kararlardan haberdar olmasının sağlanması için çok önemlidir. Yeterli istişare düzenlemelerinin mevcut ve yürürlükte olmasının sağlanmasında işverenlerin olumlu yaklaşımları aynı zamanda kuruluş dahilinde genel olarak olumlu bir kültüre olanak sağlanmasına yardımcı olur ve çalışanların ortak olmasını sağlar.
C155’in 20. Maddesine uyulması için, ILO 164. Tavsiyesinde şunlar belirtilmiştir:
“Alınan önlemler, uygun ve gerekli olduğunda, ulusal uygulamalara göre işçilerin güvenlik delegelerinin, işçilerin sağlık ve emniyet komitelerinin ve/veya müşterek sağlık ve emniyet komitelerinin tayin edilmesini içermelidir; müşterek güvenlik ve sağlık komitelerinde işçiler işverenlerin temsilcileri ile en azından eşit derecede temsil edilmelidir”.
Buna ek olarak, işçilerin güvenlik delegelerine, işçilerin İş Sağlığı ve Güvenliği komitelerine, ve müşterek İş Sağlığı ve Güvenliği komitelerine veya, varsa, diğer işçi temsilcilerine:
- İş Sağlığı ve Güvenliği konularında yeterli bilgi verilmeli, İş Sağlığı ve Güvenliği etkileyen faktörleri incelemelerine imkan verilmeli ve konu hakkında önlemler önermeleri teşvik edilmelidir.
- Önemli, yeni İş Sağlığı ve Güvenliği önlemleri planlandığında ve önlemler uygulanmadan önce istişare edilmeli, ve söz konusu önlemler için işçilerin desteği alınmaya çalışılmalıdır.
- İşçiler için İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda sonuçları olabilecek iş süreçlerinin, iş içeriği veya işin organizasyonunun değiştirilmesinin planlanmasında istişare edilmelidir.
- İşçi temsilcisi veya İş Sağlığı ve Güvenliği komitelerinin üyesi olarak İş Sağlığı ve Güvenliği alanında görevlerini yerine getirirken işten çıkarılmaya ve kendileri için zararlı olacak diğer önlemlere karşı koruma sağlanmalıdır.
- İşletme seviyesinde İş Sağlığı ve Güvenliği hususlarına ilişkin olarak karar alma sürecine katkıda bulunabilmelidirler.
- İşyerinin tüm bölümlerine girebilmeli ve işyerinde mesai saatleri içinde işçiler ile İş Sağlığı ve Güvenliği konularında iletişim kurabilmelidirler.
- Çalışma bakanlığı müfettişleriyle serbestçe irtibat kurabilmelidirler.
- İşletmede İş Sağlığı ve Güvenliği konularındaki müzakerelere katkıda bulunabilmelidirler.
- Ücretli mesai saatleri içinde İş Sağlığı ve Güvenliği görevlerini yerine getirmek için makul zamanları olmalı ve bu görevlere ilişkin eğitim alabilmelidirler.
- Belirli İş Sağlığı ve Güvenliği problemleri hakkında tavsiye almak için uzmanlara başvurabilmelidirler.
Bilgilendirme
‘Bilgilendirme’ ve ‘istişare’ arasında fark vardır. ‘Bilgilendirme’ çalışana tek yönlü bir bilgi verme sürecini akla getirir. ‘İstişare’ iki yönlü bir süreçtir, çalışanlar bilgi alır ve işverenlere geri bildirim yapar, işverenler daha sonra çalışanların görüşlerini ve sorunlarını dikkate alır.
Sağlık ve Emniyet Komiteleri
Emniyet komitelerinin temel görevi işverenlerin işyerinde çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği temin etmek için aldıkları önlemleri gözden geçirmektir. Komiteler kendi hedeflerini ve iş tanımlarını tespit etmelidir.
Sağlık ve emniyet komitesi toplantılarının gündemine dahil edilebilecek olan konular:
- İş Sağlığı ve Güvenliği hedeflerine doğru ilerleyişin gözden geçirilmesi
- Yakın geçmişte meydana gelen hadiselerin gözden geçirilmesi
- Güvenlik teftişleri ve denetimler gibi proaktif izleme stratejilerinin gözden geçirilmesi
- İcracı personel tarafından yapılan ziyaretlerin ardından raporlar
- Şirketin İş Sağlığı ve Güvenliği politikası ve prosedürlerinde yapılacak olası değişiklikler
- Çalışanlara verilen İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimlerinin boyutu ve etkinliği
- Yeni ekipman ve proseslerin uygulamaya konulması
- Çalışanların temsilcileri tarafından ortaya konulan İş Sağlığı ve Güvenliği endişeleri
- Yetersiz güvenlik uygulamaları hakkında ortaya konulan yönetim endişeleri
Sağlık ve Emniyet komitelerinin Etkinliği
Sağlık ve emniyet komitelerinin etkinliği yalnızca toplantıya katılan insanlara bağlı
değildir. Komite kurulurken, toplantı hazırlığı yapılırken ve toplantı esnasında dikkate
alınması gereken bir dizi faktör vardır. Bunlar:
- Hem yönetim hem de işgücünün bağlılıklarını göstermesi
- Toplantılarda yönetim ve çalışan temsilcilerinin sayısının eşit olması
- Güçlü fakat adil bir kişinin etkili başkanlığı
- Kabul edilen eylemlere yetki verilmesi için yeterli kıdem
- Profesyonel İş Sağlığı ve Güvenliği tavsiyelerine ve desteğine gereken erişim ile komite üyelerinin yeterli yetkinliği ve eğitimi
- Gerçekleşecek olan komite toplantıları için kaynak tahsisi
- Toplantılar uygun bir zamanda yapılmalı ve üyelere önceden gündemin bir kopyası ile haber verilmelidir
- Konuyla ilgili gündem maddeleri
- Kabul edilmiş eylemler ve programları içeren resmi tutanakların hazırlanması
- Tüm çalışanların toplantıda alınan kararlardan haberdar olmasını sağlamak için tutanaklar sağlanmalı veya teşhir edilmelidir.
İş Sağlığı ve Güvenliği İstişaresi
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Yükümlülüklerinizi Bizimle Yerine Getirin! EFOR OSGB
