!!!Depremde alınması gereken önlemler. Deprem öncesinde, anında ve sonrasında alınması gereken önlemler!!!
Depremde Alınması Gereken Önlemler ve Deprem Öncesi Alınacak Önlemler
• Yerleşim alanları dikkatli bir şekilde tespit edilmelidir. Konutlar kesinlikle kaygan ve gevşek toprakların üzerine yapılmamalıdır. Ovalık ve kaygan alanlar kesinlikle yerleşime konut yapımına açık olmamalıdır.
• Konutlar, yapılar depreme karşı güçlü bir şekilde inşa edilmelidir.
• İmar planında konuta ayrılmış yerler dışındaki yerlere ev ve bina yapılmamalıdır.
• Var olan binaların, yapıların dayanıklılıkları arttırılmalıdır.
• Dik yarların yakınına, dik boğaz ve vadilerin içine bina yapılmamalıdır.
• Çok kar yağan ve çığ gelen yamaçlarda bina yapılmamalıdır.
• Konutlar deprem sigortası kapsamında korunmalıdır.
• Yukarıda bahsettiğimiz önlemlerin dışında günlük hayatımızda evimizin içinde konumlandırdığımız eşyaları da sabitlemeliyiz. Aşağıda bahsedilen önlemler alarak evinizi depreme karşı güvenilir hale getirebilirsiniz;
• Dolapların üstüne yerleştirilen eşyaların bibloların kayarak düşmesini engellemek amacıyla plastik tutucu malzeme veya yapıştırıcılarla sabitlenmelidir.
• Evinizin içerisinde bulunan soba ve muadili ısıtıcılar sağlam malzemelerle duvarlara, yerlere sabitlenmelidir.
• Depremde gazlar kaçağından dolayı yangın çıkabileceği için elektrik ve gaz vanası sigortaları otomatik olmalıdır.
• Yanıcı, zehirleyici, patlayıcı maddeler etrafa saçılmayacak ve düşmeyecek bir şekilde sabitlenmelidir. Ama sabitlenen eşyalarla duvar arasında boşluk kalırsa, çarpma şiddetiniz en aza indirgemek amacıyla araya dolu malzemesi enjekte edilmelidir. Ek olarak yanıcı, zehirleyici, patlayıcı maddelerin üzerine fosforlu dikkat çeken etiketler koymayı unutmayın.
• Özellikle tavandan sarkan ve duvara monte edilen avize, klima gibi cihazlar monte edildikleri yere ağırlıklarını taşıyacak biçimde duvar ve pencerelerden yeterince uzağa ve mutlaka kancayla asılmalıdır.
• Ağır malzemeler eşyalar bulunan dolaplar sıkı bir şekilde kilitler takılmalı kapaklarının kapalı kalması sağlanmalıdır.
• Tezgâhların üstündeki kayabilecek beyaz eşyaların malzemelerin alt kısmına metal görüntü yerleştirilerek bu eşyaların kaymasının önüne geçilmelidir.
• Açık rafların ön kısmına teller ya da elastik bant takılarak bardakların düşmesini engelleyebilirsiniz. Ufak nesnelerin, şişelerin birbirine çarpmasını, düşmesini engelleyecek şekilde kutuların içine yerleştirerek önlem alabilirsiniz
Çıkış Yolları ve Diğer Önlemler
• Apartmandan hemen çıkabilmek amacıyla deprem öncesinde bu yollar üzerinde engel teşkil edebilecek malzemeler kaldırılmalıdır. Bu yollar belirlenmeli ve işaretlenmelidir, çıkış noktasını engelleyebilecek her eşya kaçış yolundan kaldırılmalıdır.
• Kaçış için yapılabilecek en geniş çıkış yolları oluşturulmalıdır. Dış tarafa doğru açılabilecek kapılar kullanılmalı, acil çıkış kapıları kesinlikle kilitli olmamalıdır. Çıkış kapılarının kilitli olması en çok karşılaşılan bir hatadır. Depremin ne zaman geleceğini kestiremeyiz. Bu yüzden acil çıkış kapılarımız sürekli açık olmalıdır. Ek olarak acil çıkış yolları mutlaka aydınlık olmalıdır.
• Karyolalar pencerenin ve üzerine devrilebilecek ağır dolapların yanına konulmamalı, karyolanın üzerinde ağır eşya olan raf bulundurulmamalıdır.
• Şahsınıza ait önemli evrakların (kimlik kartları, tapu, sigorta belgeleri, sağlık karnesi, diplomalar, pasaport, banka cüzdanı vb) bir kopyasını mutlaka su geçirmeyecek bir şekilde saklanmalı, ek olarak bu evrakların bir örneği de bölge dışı bağlantı kişisinde bulundurulmalıdır.
• Apartman yönetimi tarafından önceden tespit edilen, mesken ya da işletmenin özelliği, genişliği, büyüklüğüne bağlı olarak en uygun yangın söndürme cihazı mutlaka bulundurulmalı ve periyodik bakımları düzenli olarak yaptırılmalıdır.
Depremde Alınması Gereken Önlemler: Yangın Söndürme Cihazları Depremden Önce Nasıl Kontrol Edilmeli
• Cihazların yeri herkes tarafından bilinmeli.
• Kolayca ulaşılabilir bir noktada olmalı.
• Duvara sıkı bir şekilde sabitlenmeli.
• Her yıl alakalı firmalar tarafından bakımı periyodik olarak yapılmalı.
• Sadece bir kez kullandıktan sonra mutlaka tekrar doldurulmalıdır.
• Binalarda asansörlerin kapı yanı tarafına depren anında kullanılmaz levhası asılmalı.
• Aynı ortamda, alanda yaşayan bütün bireylerin ( ofis de, evde, apartmanda, okulda) afete karşı hazırlık planına dâhil edilmesi gerekir. Yönetim tarafından uygulamalı olarak deprem eğitimi verilmelidir. Ek olarak bu hazırlık planı her altı ayda bir tekrar edilmelidir. Bazı zamanlarda bu plana göre nasıl davranılması gerektiğini belirten uygulamaları deprem eğitimi tatbikatları yapılmalıdır.
• Bir acil durum esnasında iletişimin kopukluğu yaşanabilir. Bu durumun önüne geçebilmek amacıyla alternatif toplanma yerleri belirlenmeli ve bütün bireylerin tanıyacağı bir bağlantı kişisi belirlenmelidir.
Deprem Sırasında Yapılması Gerekenler
Depremde alınması gereken önlemler kadar deprem sırasında yapılması gerekenler de çok önemlidir.
• Deprem anında binanın içerisindeyseniz;
• Kesinlikle sakin kalmaya çalışın ve panik yapmayın
• Bir yere sabitlenmiş eşyalardan genel olarak uzak durun
• Etrafınızı kontrol edin ve mevcut ise sandalyelerle destekli masa altına ya da dolgun ve şişkin kanepe, içi dolu sandık gibi üst seviyede koruma sağlayacak eşya dibine eğilerek hayat üçgeni denilen şekil oluşturulmalıdır. Hayat üçgenini oluşturduktan sonra başınızı iki elinizin arasına alarak ya da mevcut bir koruyucu malzemeli ile korunmalıdır. Deprem esnasında gerçekleşebilecek sarsıntı bitene kadar bu pozisyonda beklenmelidir.
• Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK
• Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN
• Düşmemek için sabit bir yere TUTUN
• Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır.
• Deprem sırasında kesinlikle açık alanlara çıkılmamalıdır balkon gibi.
• Balkonlardan, pencerelerden panik haline girip aşağıya atlanmamalıdır.
• Deprem esnasından elektrikten bir sıkıntı doğacağı için kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.
• Deprem sırasında telefonlar acil durum, yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır.
• Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında ve ya yanında; koridorsa ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.
• Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.
• Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.
• Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.
• Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır
Deprem Sırasında Açık Alandaysanız Alınacak Önlemler
• Sahil alanız deniz kıyısındaysanız hemen uzaklaşın
• Yürürken binalardan aşağı düşecek cam kırıkları, baca, saksılar, sıvalara karşı tedbirli alın.
• Zemin altındaki elektrik, gaz ve kanalizasyon hatlarından karşınıza çıkacak tehlikelere karşı dikkatli olmalısınız.
• Enerji hatları, direklerden, ağaçlardan, binalardan ve duvar kenarlarından uzaklaşılmalıdır. Açık bir alana geçerek eğilip etraftan gelen risklere karşı temkinli olunmalıdır.
• Taş, kaya düşebilecek ve toprak kayması olacak alanlardan uzak durulmalıdır. Deprem sırasında buna benzer bir alandaysanız acilen güvenli bir alan bulmalısınız.
Deprem Sırasında Araç Kullanıyorsanız Alınacak Önlemler
• Deprem sırasında araç kullanıyorsanız;
• Olduğunuz yer güvenliyse; yolu kapatmadan sağa doğru park edip sarsıntının geçmesi beklenmelidir. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereleri kapatarak araç içerisinde beklenmelidir. Deprem sarsıntısı durduktan sonra açık alana arabanızla birlikte gidebilirsiniz. Aksi takdirde aracınızla güvenli bir bölgede değilseniz sarsıntı sırasın da ağaç, enerji hatları, kayalık bir bölgede ya da bir yapının altındaysanız hızlı bir şekilde kontağı kapatıp trafik uzak açık bir bölgeye gidilmelidir.
• Peki deprem sırasında bir tünelin içindeyseniz ve çıkış noktasına uzaksanız aracın kontağını kapatıp aşağıya inerek yanına yan bir şekilde yatarak ayaklar karına çekilip, ellerle baş ve boyun korunmalıdır.
• Kapalı otoparktaysanız; arabanızın dış tarafına çıkarak, yanına yan bir şekilde yatarak, ellerle baş ve boyun koruma altına alınmalıdır. Tünelin üst kısımlarından düşebilecek tavan, tünel benzeri eni büyük kitleler arabanızı belki ezebilir fakat yok etmez. Araç içerisinde olduğunuzu düşündüğünüzde üstünüze düşen parçayla aracın içinde ezilme ihtimaliniz daha fazladır.
Toplu Taşıma Araçlarında Alacağınız Önlemler
• Mümkün olduğu kadar deprem sırasında bulunduğunuz yeraltı treni veya trenden dışarı çıkmayın. Aksi durumda elektriğe kapılabilir, farklı hattan gelen farklı yeraltı treni veya trenin size çarpma riski vardır.
• Deprem sarsıntısı sona erene kadar bulunduğunuz tren ya da yeraltı treninin içinde, sımsıkı bir şekilde tutturulan askı veya korkuluk ya da herhangi bir yere tutunmalısınız. Tren ya da yeraltı treni personeli tarafından verilen talimatlara kesinlikle uyulmalıdır.
Deprem Sonrasında Yapılması Gerekenler
Kapalı Alandaysanız Alacağınız Önlemler
• Öncelikle kendinize koruma altına alın ve emniyetinizden emin olun.
• Daha sonra çevrenizde yardıma muhtaç birinin olup olmadığını kontrol edin.
• Depremlerinden hemen sonra çıkacak olan yangın olayları oldukça sık bir şekilde yaşanır. Bu sebeple gaz kokusu aldığınızı anda gaz vanasını direk kapatın. Bulunduğunuz yerin cam ve kapılarını açarak havalandırın ardından bulunduğunuz binadan ayrılın.
• Depremden sonra dökülen zarar verebilecek tehlikeli maddeleri temizleyin
• Deprem sarsıntısından dolayı yerinden oynayan telefon ahizelerini tekrar yerine koyun.
• Acil durum için hazırladığınız çantanızı yanınıza alın ve mahallenize bağlı olan toplantı noktasına gidin. Toplanma noktasını bilmiyorsanız e-devlet üzerinden öğrenebilirsiniz.
• Kitle iletişim araçlarıyla sizlere yapılacak olan haberleri duyuruları dikkatle takip edin.
• Sokakları, caddeleri acil yardım araçları için boş bırakın.
• Her büyük depremden sonra mutlaka artçı depremler olur. Artçı depremler zaman içerisinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girilmemelidir. Artçı depremler sırasında da ana depremde yapılması gerekenler yapılmalıdır.
Açık Alandaysanız Alabileceğiniz Önlemler
• Etrafta oluşan hasarlara izleyin ve bunları not edin
• Hasarlı binalardan ve enerji nakil hatlarından uzak durun.
• Anında etrafınızda acil duruma muhtaç insanlara yardım edin
• Daha sonra toplanma alanlarınıza gidin.
• Yardım çalışmalarına katılarak özel ilgiye ihtiyaç duyanlara yardım edin. Bunlar afetzedeler, bebeklere ve özürlülere yardım edin.
Göçük Altında Mahsur Kaldıysanız
• Korkmadan ve panik ya da bulunduğunuz yerde durumunuzu kontrol edin.
• Hareket becerileriniz daralmışsa çıkış noktası için hayatınızı tehlikeye sokabilecek hareketler yapmayın. Unutmayın ki acil yardım ekipleri en kısa zamanda size ulaşmak amacıyla elinden geleni yapacaktır.
• Gücünüzü tasarruflu kullanmak için hareket kabiliyetinizi en aza indirgeyin
• Kendinizi duyurmak için etrafınızdaki gaz tesisatları, kalorifer, su ya da zemine vurarak varlığınızı belli edin.
• Sesinizi kullanabiliyorsanız kurtarma ekiplerinin seslerini duymaya ve onlara seslenmeye çalışınız. Fakat gücünüzü dikkatli kullanın.
Depremde alınması gereken önlemler için ayrıca https://www.afad.gov.tr/ sitesinden de faydalanabilirsiniz.
Efor OSGB İstanbul; Tecrübeli İş güvenliği uzmanları ve işyeri hekimleriyle İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinizde kaliteli ve güvenilir OSGB’dir. Efor OSGB ile çalışanlarınız ve işyeriniz hep GÜVENDE!
