Afetlerin Öncesindeki Planlama Süreci

Afet Anı ve Sonrası

Afetlerin öncesindeki planlama süreci iyi yapılmalıdır. Afet anı ve hemen sonrasında kimin, neyi, nerede ve nasıl yapacağı gibi hususlar planlama sürecinde iyice tanımlanmalıdır. Tehlikenin insanlar için olumsuz etkiler doğurabilecek sonuçlarını, karşı önlemler alarak, zamanında, en uygun şekilde, en etkili organizasyon ve yöntemlerle ortadan kaldırmak önceden hazırlık safhasında yapılması gereken çalışmaların ana hedefleridir.

  • Zarar görebilirlik ve risk analizi
  • Kurtarma ve acil yardım planları
  • Lojistik hizmet planları
  • Alarm ve erken uyarı sistemleri
  • Afet yönetim merkezleri
  • Tatbikatlar
  • Sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleri
  • Toplumu bilgilendirme sürekliliği
  • Afet bilincinin oluşması için halk eğitimi
  • Toplumsal yeterliliğin yaygınlaşması

Afetlerin öncesindeki planlama süreci afetler meydana gelmeden önce yapılmalı ve bu planlar tatbikatlarla uygulamaya sokulmalıdır. Afet sırasında ve sonrasında aile bireylerinin ya da çevremizdekilerin neler yapacağını önceden belirlemeli ve görev tanımlarını oluşturulmalıyız. Afetlere nasıl hazırlanmalıyız?

  • Tehlike avı yaparak
  • Yapısal olmayan tehlikeler azaltılarak
  • Afet ve Acil Durum çantası hazırlayarak
  • Zorunlu deprem sigortası yaptırarak
  • Aile afet planı hazırlayarak
  • Afete hazırlık eğitimleri alarak
  • Deprem tatbikatları yapılarak
  • Yangın güvenliğini sağlayarak

Tehlike Avı

Tehlike avı, evimiz ya da çalışma ortamımız içerisinde bizim için risk oluşturabilecek durumları ortadan kaldırmak anlamına gelir. Tehlike avı yapılırken afet sırasında ve sonrasında bize zarar verebilecek eşyalar belirlenir ve sabitlenirler. Eğer sabitlenemiyorlarsa yerleri çıkış yollarımızı kapatmayacak ya da bize zarar vermeyecek şekilde yeniden düzenlenir. Bunlar yapısal olmayan tehlikelerdir ve afet sırasında en çok zarar veren durumlardır.

Afet ve Acil Durum Çantası

Afet çantasının içeriği temel malzemeler haricinde aile bireylerinin özelliklerine göre düzenlenmelidir. Oluşturulan çanta kolay taşınabilir ve afet sırasında ve sonrasında kolay ulaşılabilir olmalıdır. Afet çantasının temel işlevi afet sonrasında hayatı idame ettirmeyi kolaylaştırmaktır. Zorunlu Deprem Sigortası Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), Zorunlu Deprem Sigortası ile depremin ve deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, tsunami ve yer kaymasının doğrudan neden olacağı maddi zararları, poliçenizde belirtilmiş limitler dâhilinde nakit olarak karşılar. Zorunlu deprem sigortanızı yaptırarak afet sonrasında maddi kayıplarınızı engellemiş olursunuz.

Aile Afet Planı

Afet durumunda aile bireylerinin görev ve davranışlarını düzenler. Aile afet planı hazırlarken çevremizdeki bütün afet ve acil duruma yol açabilecek durumların neler oldukları tespit edilir. Tespit edilen her duruma göre bir plan hazırlanır ve aile bireylerinin tamamına duyurulur. Bu sayede afet sonrasında karşılaşılacak olan zarar en aza indirgenmiş olacaktır.

Afete Hazırlık Eğitimleri

Afete hazırlık bir süreçtir ve bu süreç içerisindeki her küçük adım bize büyük faydalar sağlayacaktır. Aşağıdaki eğitimler alınarak da afet öncesi yapılması gerekenleri öğrenmiş oluruz.

  • Tehlike Avı Eğitimi
  • Yangın Eğitimi
  • İlk yardım Eğitimi

NOT:  1999 Kocaeli depreminde Bolu, Kocaeli, Sakarya, İstanbul, Yalova, Eskişehir illerinde yaklaşık 52.000 bina hasar gördü. Bu binaların:

  • %70’i orta ve hafif hasarlı ,%25’i ağır hasarlıydı.
  •  %3-5’i yamyassı olacak şekilde yıkıldı.

Depremlerde can kaybı ve yaralanmaların çoğunluğu yapısal olmayan hasarlar yüzünden olmaktadır. Yapısal olmayan tehlikeleri azaltarak bu hasarlardan kurtulabiliriz.

 Yapısal Unsurlar

Binaların deprem yönetmeliğine uygun yapılıp yapılmadığına dikkat etmeliyiz. Bu sayede öncelikli olarak yaşamımızı sürdürdüğümüz yapıya güvenerek afetlerden korunmaya başlayabiliriz. Deprem yönetmeliği kapsamında;

  • Binanın yetkili mühendisler tarafından yapılmasına
  • Binanın eğitimli usta ve kalfalarla projeyle uyumlu yapılmasına
  • Binanın bulunduğu bölgenin zemin özelliklerine uygun yapılmasına
  • Doğru miktar ve kalitede inşaat malzemesi kullanılmasına, dikkat etmeliyiz.

Neler Yapmamız Gerekmektedir? 

  • Binanızın tasarımını projesi haricinde değiştirmeyin.
  • İzinsiz kat inşa etmeyin.
  • Binayı inşa edildiği amaç haricindeki amaçlarda kullanmayın.

Yapısal elemanlar: Binanın; taşıyıcı kolon ve kirişleri, perde duvarlar, çatı ve temel yapısal elemanlarıdır ve bu elemanlar üzerinde değişim yapılmamalıdır. Afet Sırası Afet sırasında panik yapılmamalı ve sakin kalmaya çalışılmalıdır. Eğer bir depremle karşı karşıya kalırsak önceden belirlediğimiz yaşam boşluğu oluşabilecek bölgeye yerleşerek, yerleşemiyorsak bulunduğumuz yerde yaşam boşluğu oluşabileceğini tahmin ettiğiniz bölgede en yaygın pozisyon olarak önerilen ÇÖKKAPAN-TUTUN yaparak sarsıntının geçmesi beklenmelidir. Deprem anında alınacak pozisyon ve yapılması gereken davranışlar bulunduğunuz ortama göre değişiklik gösterebilmektedir. Deprem anında zemin katta ve çıkışa yakın bölgelerdeyseniz hızlıca dışarı çıkabilirsiniz. Ancak kapıya ulaşmanız zorsa mesafe alıyorsa bulunduğunuz yerde deprem pozisyonu almanız gerekmektedir. Deprem anında yapılması gereken pozisyon farklı görüşlere göre değişebilmektedir. Bu pozisyon cenin ya da çök – kapan – tutun olarak ikiye ayrılmaktadır. Cenin pozisyonu anne karındaki bebeklerin bulunduğu pozisyon şeklinde açıklanmaktadır. Afetler sırasında davranış şekilleri;

  • Çök – Kapan – Tutun
  • Yerinde Sığınak Kilitlen – Yat
  • Tahliye (dışarı/içeri)

Deprem sırasında ayağa kalkmaktan kaçınılmalı ve olabildiğince yere yakın durulmalıdır. Yaşam boşluğu oluşturabilecek yerler daha çok kanepe, çamaşır ve bulaşık makinelerinin ve büyük eşyaların yakınlarıdır. Çök-Kapan-Tutun hareketinin amacı hedef küçülterek olası bir enkaz durumunda yapısal ve yapısal olmayan tehlikelerden kendimizi uzak tutabilmektir. Her büyük depremden sonar mutlaka artçı deprem olur. Artçı depremler soğukkanlılıkla karşılanmalı ve panik yapılmamalıdır. Artçı depremler sırasında da ana deprem sırasında yapılması gerekenler yapılmalıdır. Deprem sırasında merdivenler ve asansörler kullanılmamalıdır. Çıkışlara doğru koşulmamalıdır. Balkona çıkılmamalıdır. Balkonlardan ya da pencerelerden atlanmamalıdır.

Afetlerin Öncesindeki Planlama Süreci

2013 yılından beri  İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş Ortak Sağlık Güvenlik Birimi olarak hizmet veriyoruz.  

Efor OSGB istanbul | İş Sağlığı ve Güvenliğiniz Emin Ellerde!…